ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺟﺪﻳﺪ

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Twitter

Google

Yahoo

Delicious

بالاترین

دنباله

[2015-04-25]   [ ﻛﻮﻳﻦ ﻛِﻠﻲ]

ﻛﺴﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ از آﺗﺶ دﮔﺮﮔﻮنﻛﻨﻨﺪه ﻣﺎﺷﻴﻦ رﻫﺎﻳﻲ ﻳﺎﺑﺪ. ﺗﻜﻨﻮﻟـﻮژي، ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ روزي در ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ رﺷﺪ ﻧﻤـﻮد، اﻣـﺮوزه ﺗﻤـﺎﻣﻲ ﻓﻜـﺮ و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﺎ را در ﺧﻮد ﻏﻮﻃﻪور ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳـﺖ. آﻳـﺎ ﺟـﺎي ﺷـﮕﻔﺘﻲ ﻧﻴـﺴﺖ ﻛـﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺬﺑﻪ، ﻫﺮاس و ﺷﻮري را ﭘﺪﻳﺪ آورده اﺳﺖ؟

ﻋﻠﻮم ﻫﺮ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﻬﻢ ﺟﻠﻮه ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑـﺎ دﺳـﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮدﻫﻨـﺪهي ﺧـﻮد دﮔﺮﮔﻮن ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺑﺮﺗﺮ1 در ﺑﻄﻦ ﺑﻴـﺎن، ﻓﻜـﺮ، ارﺗﺒﺎﻃـﺎت و ﺣﺘـﻲ زﻧﺪﮔﻲ اﻧﺴﺎن ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳـﺖ. ﻧﻈـﻢ ﻣﺮﺳـﻮم ﻫـﺮ ﻗﻠﻤﺮوﻳـﻲﻛـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﺗﻜﻨﻴﻚﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻓﺘﺢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، دﮔﺮﮔﻮن ﺷﺪه و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺮﻓـﺮاز آن ﺑﻪ اﻫﺘﺰاز در ﻣﻲآﻳﻨﺪ. در اﻳﻦ دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ، آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺑـﻪ ﺧـﻮد ﻣﻄﻤـﺌﻦ ﺑﻮدﻧﺪ، ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪهاﻧﺪ، و ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ را در اﺧﺘﻴﺎر ﻫﻮﺷﻤﻨﺪان اﻧﻌﻄﺎفﭘـﺬﻳﺮ ﻗﺮار دادهاﻧﺪ.
در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻧﻘﻼب ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﭘﻴﺶروﻧﺪه در ﺻﺪر ﺗﻮﺟﻬـﺎت ]روزﻣـﺮه ﻣﺮدم[ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﻗﺪرت ﻋﻈـﻴﻢﺗـﺮي وﺟـﻮد دارد ﻛـﻪ در زﻳﺮﺑﻨـﺎي آن ﺑـﻪ آﻫﺴﺘﮕﻲ در ﮔﺮدش اﺳﺖ ﻧﻈﻢ اﻗﺘﺼﺎدي ﺟﺪﻳﺪي ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺑﺮاﻓﺮاﺷﺘﻪ ﺷـﺪن اﺳﺖ، اﺑﺰارﻫﺎي ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ راﺣﺘﻲﺑﺨﺶ و وﺳﻮﺳـﻪاﻧﮕﻴـﺰي را ﺑـﻪ ﭼـﺮﺧﺶ اﻧﺪاﺧﺘﻪ و ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎي ﺛﺮوت1 را ﺗﻮﺳﻂ اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﺎ ﺷـﻜﻞﮔﻴـﺮي ﻣﺠـﺪدي داده اﺳﺖ. ﻣﺎ اﻛﻨﻮن در ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎد ﺟﺪﻳﺪي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﺷﺪه و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﮔﺴﺘﺮشﻳﺎﻓﺘﻪ ﺧﻠﻖ ﺷﺪهاﻧﺪ، زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.

ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎدي ﺟﺪﻳﺪ، ﺑﺎ ﺗﺤﻮل ﺑﻨﻴﺎدﻳﻦ ﺧﻮد ﺟﺎﻣﻌﻪي ﻣﺎ را ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺸﻲ ﻓﺮاﺗﺮ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺳﺨﺖاﻓﺰارﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ ﺑﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ، روﺑﺮو ﻛﺮده اﺳـﺖ.

ﻧﻈﻢ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﺪﻳﺪ، ﻓﺮﺻﺖﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪي در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎ ﻣﻲﮔﺬارد و ]اﻟﺒﺘﻪ[ داﻣﻬﺎي وﻳﮋهي ﺧﻮد را ﻧﻴﺰ ﻣﻲﮔﺴﺘﺮاﻧﺪ. اﮔﺮ دﮔﺮﮔﻮﻧﻲﻫﺎي ﻧﻈﺎم اﻗﺘـﺼﺎدي ﮔﺬﺷـﺘﻪ را ﺑﺼﻮرت ﻣﻌﻴﺎري درﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ، آﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺪﻳـﺪ رﻓﺘـﺎرﻛﻨﻨـﺪ، ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد و آﻧﻬﺎﺋﻲ ﻛﻪ از آن ﭼﺸﻢ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻨﺪ، درﺟـﺎ ﺧﻮاﻫﻨـﺪ زد.

دﻧﻴﺎي ﻣﺎ ﺑﺴﻮي ﻳﻚ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺑﺮﺗﺮ در ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ، و اﻳﻦ ﺗﺎزه اﺑﺘﺪاي ﻧﮕﺮاﻧﻲﻫﺎ و ﻧﻔﻊ و زﻳﺎنﻫﺎي ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺗﺠﺮﺑـﻪ آن ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ.

اﻳﻦ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﺪﻳﺪ ﺳﻪ وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ دارد: .1ﺟﻬﺎﻧﻲ اﺳﺖ، .2ﻣﻌﻄﻮف ﺑـﻪ اﺷﻴﺎء و اﻣﻮر ﻏﻴﺮﻣﻠﻤﻮﺳﻲ ﭼﻮن اﻳﺪهﻫﺎ، اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت اﺳﺖ .3 اﺟﺰاء آن ﺑﻪ ﺷﺪت ﺑﺎ ﻫﻢ در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ. اﻳﻦ ﺳﻪ وﻳﮋﮔﻲ، ﻧﻮع ﺟﺪﻳﺪي از ﺑﺎزار و ﺟﺎﻣﻌـﻪ را اﻳﺠﺎد و ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮدهاﻧﺪ، ﻛﻪ از ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ]ﺟﻬﺎﻧﻲ[ ﻣﻮﺟـﻮد در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻧﺸﺄت ﻣﻲﮔﻴﺮد.
ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ در ﻫﻤﻪي ﻧﻈﺎمﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي وﺟﻮد داﺷﺘﻪاﻧﺪ،اﻣـﺎ آﻧﭽـﻪ ﻛـﻪ در ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎد ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺘﻔﺎوت ﺟﻠﻮه ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ، آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻧﻈـﺎم ﺗﻮﺳـﻂ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺷﺪه، ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻋﻤﻴﻘﺎً ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ ﻧﻔﻮذ ﻛﺮده اﺳﺖ، ﺑﻪ ﺣﺪي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻘﻮﻟﻪاي ﻣﺤﻮري در آﻣﺪه، ﻛﻪ ﻓﻜﺮ و ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﺎ را ﺣﻮل ﺧﻮد ﺳﺎﻣﺎن داده اﺳﺖ. اﮔﺮ ﻣﺎ ﻧﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻨﻄـﻖ ﻣﺘﻤـﺎﻳﺰ ﺷـﺒﻜﻪﻫـﺎ را درك ﻛﻨﻴﻢ، ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺗﻮاﻧﺴﺖ از دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ اﻗﺘﺼﺎدي ﻛﻪ ﭘـﻴﺶ روي ﻣﺎﺳـﺖ، ﺑﻬـﺮه ﺑﺮﻳﻢ.

"ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎدي ﺟﺪﻳﺪ" ﺑﺮ روي ده دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ اﺳﺎﺳـﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﻣﺎﻟﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﺸﺄت ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﺑﺮﭘﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ. اﻳـﻦ ﻗﻮاﻋـﺪ، اﺻـﻮل ﺑﻨﻴﺎدﻳﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮزﻫﺎي ﻧﻮ ﺑﻪ ﺷﺪت رﻳـﺸﻪ دواﻧﻴـﺪهاﻧـﺪ و ﻧـﻪ ﻓﻘـﻂ در ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژيﻫﺎي ﺑﺮﺗﺮ ﺑﻠﻜﻪ در ﻫﻤﻪ ﻧﻮع ﻛﺴﺐ و ﻛـﺎر و ﺻـﻨﻌﺘﻲ ﺑﻜـﺎر ﺑـﺮده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. درﺑﺎرهي اﻳﻦ اﺻﻮل ﻛﻪ رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان اﺻﻮل راﻫﻨﻤﺎ1 ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ.

]اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮد[ اﻳﻦ اﺻﻮل ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻪي اﺻﻮلﻫـﺎي راﻫﻨﻤـﺎﻳﻲ دﻳﮕﺮ، ﻣﺼﻮن از ﺧﻄﺎ و اﺷﺘﺒﺎه ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد. اﻳﻦ ﻗﻮاﻋﺪ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪي ﭼﺮاغ راﻫﻨﻤـﺎ ﺟﻬﺎت ﻛﻠﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ. آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻴﺎن ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ ﺗـﺎ ﻧﻴﻤـﻪ اول ﻗﺮن آﻳﻨﺪه ﺑﺮﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد، ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ. اﻳﻦ ده ﻗﺎﻋﺪه ﺑﺠـﺎي آﻧﻜـﻪ در ﺟﺴﺘﺠﻮي اﺻﻮل ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻓﻌﻠﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺗﻼﺷﻨﺪ ﺗﺎ اﺻﻮل اﺳﺎﺳﻲ ﺷﻜﻞدﻫﻨﺪه ﻣﺤﻴﻂ ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎدي ﺟﺪﻳﺪ را ﺑـﻪ ﭼﻨﮓ آورﻧﺪ.
ﭘﻴﺸﻔﺮض اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺻﻮﻟﻲ را ﻛﻪ دﻧﻴـﺎي ﻧـﺮمﻫـﺎ1

(دﻧﻴﺎي ﻏﻴﺮﻣﻠﻤﻮس، دﻧﻴﺎي رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ، دﻧﻴﺎي ﻧﺮماﻓﺰار) و دﻧﻴﺎي ﺧـﺪﻣﺎت را اداره ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﺑﺰودي ﺑﺮدﻧﻴﺎي ﺳﺨﺖﻫﺎ2 (دﻧﻴﺎي واﻗﻌﻴﺎت، دﻧﻴـﺎي اﺗـﻢﻫـﺎ و اﺷـﻴﺎء، دﻧﻴﺎي ﻓﻮﻻد و ﻧﻔﺖ و ﻛﺎر ﺳﺨﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻋﺮق ﭘﻴـﺸﺎﻧﻲ رﻳﺨﺘـﻪ ﻣـﻲﺷـﻮد)

ﺣﺎﻛﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. آﻫـﻦ و ﺗﺨﺘـﻪﻫـﺎي اﻟـﻮار از ﻗـﻮاﻧﻴﻦ ﻧـﺮماﻓـﺰار ﻣﺘﺎﺑﻌـﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪﻛﺮد. اﺗﻮﻣﺒﻴﻞﻫﺎ از ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ ﭘﻴـﺮوي ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ، دودﻛـﺶﻫـﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻓﺮﻣﺎن داﻧﺶ را اﺟﺎﺑﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد. اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﭼـﺸﻢاﻧـﺪاز آﻳﻨﺪهي ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮد را ﺑﺒﻴﻨﺪ، اﮔﺮﭼﻪ اﻣﺮوزه آن را ﺑﺮﭘﺎﻳﻪي دﻧﻴﺎي ﺳـﺨﺖﻫـﺎ ﻣﻲﻳﺎﺑﻴﺪ، وﻟﻲ آن را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﺴﺐ و ﻛﺎري ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﺎً در ﻣﺤﺎﺻﺮه دﻧﻴﺎي ﻧﺮمﻫﺎ ﻗﺮار دارد، ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ.

اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﻛﻠﻴﻚﻫﺎي ﻣﻮﺷﻮارهﻫﺎ در دﻧﻴﺎ، ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺮژي ﺣﻘﻴﻘﻲ، ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ اﺗﻤﻲ را در ﻓﻀﺎي واﻗﻌﻲ ﺗﻜﺎن دﻫﻨﺪ. ﺑﻬﺮﺣﺎل در اﻳﻨﻜـﻪ ﭼـﻪ ﻣﻘـﺪار دﻧﻴﺎي ﻧﺮمﻫﺎ ﺑﻪ دﻧﻴﺎي ﺳﺨﺖﻫﺎ ﻧﻔﻮذ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎﻳﻲ دﻳـﺪه ﻣـﻲﺷـﻮد.

ﺷﻮاﻫﺪي ﻛﻪ در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ دﻧﻴﺎي ﺳﺨﺖﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮي ﺑﻪ دﻧﻴﺎي ﻧﺮم ﻫﺎ ﻣﺒـﺪل ﻣـﻲﺷـﻮد. ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫـﺮﻛﺲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﺑﺎ ﺳﻮار ﺷﺪن ﺑﺮ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮﻻت از ﻣﺰﻳﺖﻫﺎي رﻗـﺎﺑﺘﻲ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻬﺮه ﺑﺮد. ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ رو ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺑﺘﺎزﻳﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻔﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ دﻧﻴﺎي ﻧـﺮمﻫـﺎ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ ارﺗﻘﺎء ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ، ﭼﮕﻮﻧﻪ واﺳﻄﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻮاس ﻣﺎ ﺟﻬﺖ ﻣﻲدﻫﻨﺪ. ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﺮاواﻧﻲ3، ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ارزش ﻣﻲاﻧﺠﺎﻣـﺪ و ﺳـﭙﺲ اﻳﻦ اﺻﻮل را ﺑﺮاي دﻧﻴﺎي ﺳﺨﺖﻫﺎ ﺑﻜﺎر ﮔﻴﺮﻳﺪ.
ﻓﻮت و ﻓﻦ ﺗﺠﺎرت ﻏﻴﺮﻣﻠﻤﻮس، ﻓﻮت و ﻓﻦ ﺗﺠﺎرت ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎدي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﭼﻮن اﻃﻼﻋﺎت، ارﺗﺒﺎﻃﺎت، ﻛﭙﻲراﻳـﺖ، ﺗﻔﺮﻳﺤﺎت، اﻣﻨﻴﺖﻫﺎ، و زﻳﺮﺷﺎﺧﻪﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﺳﺮوﻛﺎر دارد. ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎدي اﻳـﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﺳﺒﻚﺗـﺮ و اﻧﻌﻄـﺎفﭘـﺬﻳﺮﺗﺮ ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ اﻳـﻦ ﻏﻴﺮﻣﻠﻤﻮسﻫﺎ در ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ. در ﻃﻲ ﻓﻘﻂ ﺷﺶ ﺳﺎل، وزن ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪاﺗﻲ ﻛﻪ در ﺻﺪر ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎ در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤـﺪه وﺟـﻮد داﺷـﺖ، در ﻫـﺮ دﻻر ﭘﻨﺠﺎه درﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ. اﻛﻨﻮن دﻧﻴﺎي ﺗﺠﺰﻳـﻪﻳﺎﻓﺘـﻪي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫـﺎ، ﺗﻔﺮﻳﺤﺎت و ﻣﺨﺎﺑﺮات، ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻫﺮﻛﺪام از ﻏﻮلﻫـﺎي زﻣـﺎنِ ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﭼـﻮن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﺳﺎزي، ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﻲ و ﻳﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﮔﺸﺘﻪاﻧـﺪ. اﻳـﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪي اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﭘﺎﻧﺰده درﺻﺪ ﻛﻞ اﻗﺘﺼﺎد آﻣﺮﻳﻜﺎ را اﺷﻐﺎل ﻛﺮدهاﻧﺪ.

ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻴﺖﻫﺎي دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ، ﻛﭙﻲراﻳﺖ و ﻧـﺎمﻫـﺎي ﺗﺠـﺎري، ﺑـﻪ ﺷـﻜﻞ اﻗﺘﺼﺎدي ﻗﺎﺑﻞ ﺳﻨﺠﺶ درﻧﻴﺎﻣﺪهاﻧﺪ. واﺣﺪ ﻧﺮماﻓـﺰار ﭼﻴـﺴﺖ؟ ﻓﻼﭘـﻲ دﻳـﺴﻚ اﺳﺖ؟ ﺧﻄﻮطِ ﻛﺪ؟ ﺗﻌﺪاد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﺳﺖ؟ اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ؟ اﻗﺘـﺼﺎدداﻧﺎن ﺳـﺮدرﮔﻢ ﺷـﺪهاﻧـﺪ. واﻟﺘﺮرﻳـﺴﺘﻦ1، رﺋـﻴﺲ ﭘﻴـﺸﻴﻦ ﺳﻲﺗﻲﻛﺮپ2، ﻏﺮوﻟﻨﺪﻛﻨﺎن ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ اﻗﺘﺼﺎدداﻧﺎن ﻓﺪرال ﻣـﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﻪ ﻣـﺎ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎﺑﻮي ﭼﭗدﺳﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﺪام درﻣـﻲآﻳﻨـﺪ، اﻣـﺎ ﻫﻨﻮز اﻳﺪهاي وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻧﺮماﻓـﺰاري ﻣـﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ.
ﭼﺮﺧﺶ ﻋﻘﺮﺑﻪﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﭼﺮﺧﻴﺪن ﻛﺮده اﺳﺖ و ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮزﻫﺎي ﺟﺪﻳـﺪي رﺳـﻴﺪهاﻳـﻢ. ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﻫﻤـﻪي ﻣﺪرجﻫﺎي ﻣﺎ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﻲ از آن ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد دارد ﻛـﻪ دﻧﻴﺎ ﺳﺮوﺗﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ.

ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗﻮرز1 را ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎورﻳﺪ؟ در دﻫﻪي 1950، ﺧﺒﺮﻧﮕـﺎران اﺧﺒـﺎر ﺗﺠﺎري ﺷﻴﻔﺘﻪ ﺗﺤﻮﻻت ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗﻮرز ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ. ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗﻮرز ﻣﻌﻴـﺎر ﻳـﻚ روﻧﺪ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرﻓﺖ. اﻳـﻦ ﺷـﺮﻛﺖ ﻧـﻪ ﻓﻘـﻂ اﺗﻮﻣﺒﻴـﻞ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣﻲﻛﺮد، ﺑﻠﻜﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ را ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺳﺎﺧﺖ. ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗﻮرز ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﻛﻤﭙـﺎﻧﻲ روي زﻣﻴﻦ ﺑﻮد. ﺑﻪﻃﻮر ﻋﻤﻮم ﺑﺮاي ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﺎﻇﺮانِ ﺗﻴﺰﺑﻴﻦ، ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗـﻮرز، آﻳﻨﺪهي ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﺪ. ﻋﻈﻴﻢ ﺑﻮد و ﻫﺮﭼﻪ ﻋﻈﻴﻤﺘﺮ، ﺑﻬﺘﺮ. ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮد و اﺳﺘﻮار و ﺗﻀﻤﻴﻦﻛﻨﻨﺪهي اﺳﺘﺨﺪام ﻫﻤﻴـﺸﮕﻲ ﺗـﺎ ﭘﺎﻳـﺎن ﻋﻤـﺮ ﺑـﻪﺷـﻤﺎر ﻣﻲرﻓﺖ. ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗﻮرز ﺗﻤﺎم ﺑﺨﺶﻫﺎي اﻣﭙﺮاﺗﻮري وﺳﻴﻌﺶ را ﺗﺤـﺖ ﻛﻨﺘـﺮل داﺷﺖ و ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻣﻘﺪار ﺳﻮد را ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻲﻛـﺮد ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ ﺑـﻮد. وﻗﺘـﻲ ﻛـﻪ ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ، 40 ﺳﺎل آﻳﻨﺪه را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﻧﻤﻮدﻧﺪ، ﺗﺼﻮرﺷﺎن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻤـﺎم ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﻳﺪ راه ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗﻮرز را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻨﺪ. ﭼﻘﺪر ﺟﺎﻟـﺐ اﺳـﺖ!

آﻳﻨﺪهاي ﻛﻪ از آن ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻣـﻲآﻣـﺪ، رﺳـﻴﺪه، وﻟـﻲ ﺟﻨـﺮال ﻣﻮﺗـﻮرز ﺑﺼﻮرت ﻣﺜﺎل ﻋﻜﺲ اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ درآﻣﺪه اﺳﺖ. اﻣﺮوز اﮔـﺮ ﺷـﺮﻛﺖﺗـﺎن ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺷﺮﻛﺖ ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗـﻮرز ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ، در ﺧﻄـﺮ ﺑﺰرﮔـﻲ ﻗـﺮار دارﻳـﺪ. اﻣـﺮوزه ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن، ﻧﮕﺎﻫﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ اﺳـﺖ. اﻣـﺮوزه ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳـﺎﻓﺖ اﻟﮕﻮ ﺷﺪهاﺳﺖ. ﺣﺎﻻ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ارزﺷـﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺷـﺮﻛﺖ روي زﻣـﻴﻦ ﻣﺒﺪل ﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ، ﻣﻮاد ﻏﻴﺮﻣﻠﻤﻮس را ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻨﻄﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ.
ارزش ﺳﻬﺎمﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ ارزﺷﺶ، ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺑﻬﺮهوري ﺟﺪﻳـﺪي اﺳـﺖﻛـﻪ ﺧﻠـﻖ ﻛﺮده اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﻧﮕﺎه ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ و ﻣﻲﮔﻮﺋﻴﻢ در ﻃﻲ 40 ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ﻫﻤﻪ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ.

ﺣﺪس و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻣﺎ اﻋﺘﺒﺎر ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪارد. درس آﺷﻜﺎر ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺗﻤﺎﻳﻞ دارﻳﻢ ﻃﺮحﻫﺎﻳﻲ را ﺑﺮاي آﻳﻨﺪه ﺑﺮﮔﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﺟﺬاب و ﻣـﺪ روز ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ. در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﻧﺮماﻓﺰاري و ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن وﺳـﺎﺋﻞ ﺳﺮﮔﺮمﻛﻨﻨﺪه، ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻮدآورﻧﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺗﺼﻮر ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را ﻣﺪل ﻣﺤﻮري ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آورﻳﻢ. ﺑﺮاد دﻻﻧﮓ1، اﻗﺘﺼﺎددان داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮﻛﻠـﻲ ﻛﺎﻟﻴﻔﺮﻧﻴﺎ، ﻳﻚ ﺗﺌﻮري ﺳـﻮدﻣﻨﺪ در زﻣﻴﻨـﻪي ﺗـﺎرﻳﺦ ﻧﻈـﺎم اﻗﺘـﺼﺎدي دارد. او ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻗﺘﺼﺎدي ﻫﻤﭽﻮن ﺳﺘﺎرهﻫﺎي ﺳﻴﻨﻤﺎ رو ﺑﻪ اﻓـﻮل ﻣﻲروﻧﺪ و ﺑﻪ آﺧﺮ ﻣﻲرﺳﻨﺪ. ﺗﺎرﻳﺦ اﻗﺘـﺼﺎد آﻣﺮﻳﻜـﺎ را ﻣـﻲﺗـﻮان ﻣﺜـﻞ رژهي ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻪي ﺻﻨﺎﻳﻌﻲ دﻳﺪ ﻛﻪ اﺑﺘﺪا در ﺻﺤﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻪ، اﻗﺘﺼﺎد را ﺑﺎ ﻣﻌﺠﺰات اﻗﺘﺼﺎدي ﺧﻮد ﺣﻔﻆ ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ و ﺑـﺮاي ﻣﺪﺗﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺘﺎرهي اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﺒﺪل ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. در ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ، ﺻﻨﻌﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ، ﺻﻨﻌﺖ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﺑﻮد. اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺑﺎور ﻧﻜﺮدﻧﻲ در اﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ روي داد. ﺧﻴﻠـﻲ از ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﺗﺎزه ﺑﻪ دوران رﺳﻴﺪه، ﺗﻮﻟﻴﺪاﺗﻲ ﺑـﺎورﻧﻜﺮدﻧﻲ داﺷـﺘﻨﺪ. آن ﻣﻮﻗـﻊ، زﻣﺎن ﻣﻬﻴﺠﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻣﺪ. اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از آن ﻗﻬﺮﻣـﺎنﮔﺮاﻳـﻲ از ﺑـﻴﻦ رﻓـﺖ و ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮدرو ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺰرگ، ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ، ﺧﺴﺘﻪﻛﻨﻨﺪه و اﻟﺒﺘﻪ ﺳﻮدده ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﮔﺸﺖ. ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه دﻻﻧﮓ، آﺧﺮﻳﻦ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻧﺠـﺎتدﻫﻨـﺪه، ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ اﻃﻼﻋـﺎت، ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺳﺮﮔﺮﻣﻲﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﻛﺴﺐ و ﻛـﺎر در ﻗﻠﻤـﺮوي ﻧـﺮماﻓـﺰار و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ ﺧﻮاﻫﻨـﺪ ﺑـﻮد. ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺗﺮدﺳـﺘﺎن، ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ را از ﻛـﻼه
ﺟﺎدوﻳﻲ ﺧﻮد ﺑﻴﺮون ﻣﻲﻛﺸﺪ و اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن را روي ﻫﻢ اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﻣﻲﻛﻨـﺪ و ﺧﺎﻟﻖ ﻣﻌﺠﺰات اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﻲﺷﻮد. زﻧﺪه ﺑﺎد ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ!

دﻳﺪﮔﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ دﻻﻧﮓ ﻣﻨﻄﻘﻲ اﺳﺖ. وﻟﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﮔﻔـﺖ ﻛـﻪ ﻫﻤﻪ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ از راه ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﻜـﺮي ﺑـﺎ ﺳﻮد 90 درﺻﺪ ﺑﺮ روي ﻓﻼﭘﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. ﺷﻚ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ از ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎ در آﻳﻨﺪه از روي ﻣﺎﻳﻜﺮوﺳﺎﻓﺖ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد. ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻳﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ در زﻣﻴﻨﻪ ﻟﻮﻟﻪﻛﺸﻲ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ. ﻳﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺴﺎزد و ﻳﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﺎ ﻛـﺎﻣﻴﻮن، ﺷـﻴﺮﻫﺎ را ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻛﻨﺪ.

ﺣﺘﻲ ﻣﺠﻠﻪ واﻳﺮد1 ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺨﻨﮕﻮي اﻧﻘﻼب دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ، ﺟﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ وﻳﺮاﺳﺘﺎر ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻲﻛﻨﻢ، رﻫﻴﺎﻓﺘﻲ ﺑﺴﻮي اﻳـﺪهي ﻳـﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﻏﻴﺮﻣﻠﻤﻮس ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. واﻳﺮد درﺳﺖ در وﺳﻂ ﻣﺤﻠـﻪ ﻗـﺪﻳﻤﻲ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺷﻬﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و در ﻋﺮض ﻳﻚ ﺳﺎل ﻫﺸﺖ ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﭘﻮﻧـﺪ 48) واﮔـﻦ ﻗﻄﺎر) از ﺳﺎﻗﻪﻫﺎي ﺧﺸﻚ ﻧﻴﺸﻜﺮ و 330 ﻫﺰار ﭘﻮﻧﺪ از ﺟﻮﻫﺮ رﻧﮕﻲ روﺷـﻦ را ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ. اﺗﻢﻫﺎي زﻳﺎدي، درﮔﻴﺮ ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ.

ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ادﻋﺎ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻛـﺴﺐ و ﻛﺎرﻫـﺎ در دﻧﻴـﺎ، ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ رﺷﺪ ﺗﺮاﺷﻪﻫﺎ و ﻓﻴﺒﺮﻧﻮري2 و اﺳﭙﻜﺘﺮوم3 دوﺑﺎره ﺷﻜﻞ داده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ؟ ﭼﻪ ﭼﻴﺰي ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺑﺨﺼﻮص را ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲﮔﺮداﻧﺪ؟ ﭼﺮا ﻗﻬﺮﻣﺎﻧـﺎن ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻬﻢﺗﺮ از ﭘﻴﺸﺎﻫﻨﮓﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲﺷﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ؟

---

مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:

+ " ﻣﻜﺎنﻫﺎ" ﺑﻪ ﺳﻮي "ﻓﻀﺎﻫﺎ" 

+ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺟﺪﻳﺪ 

+ اﺗﻢ, ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ, ﻧِﺖ، آﻳﻨﺪهي ﻣﺎﺳﺖ 

+ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺟﺪﻳﺪ 

منبع: 120

نسخه‌ی چاپی ارسال اين مطلب به دوستان

---

[نظر دهید]    [تعداد نظرهای ثبت شده در پیوند با این مطلب: ] 

.

---